C#’ta değişkenler

Değişken : Bir programda bilgilerin geçici olarak tutulduğu yerlerdir. Değişkenleri kaba benzetebiliriz. Mesela bir kapta isteğiniz her şeyi tutabilirsiniz ama sadece kaba uygun olanları. Bir kaba su koyduğumuzu farz edelim. Biz istemedikçe kabın içindeki su değişmez. Kabın içerisine meyve suyu konmak istendiğinde kabı boşaltmanız gerekir. Değişkenlerde de durum buna benzer. Bir değişkene değer atadıktan sonra tekrar değer atarsanız içindeki eski bilgiye tekrar ulaşamazsınız yani o bilgiyi kaybetmişsiniz demektir.

Değişkenler belirlenirken gelişi güzel değil belli kurallar çerçevesinde belirlenir. Bu kurallar şunlardır;

1. Değişkenlerin ismi içerisinde Türkçe karakterler (ö,ç,ş,ğ,ı,İ) bulunamaz.
isim –> doğru        İsim –>Yanlış                   yazili –> doğru           yazılı –>Yanlış

2. Değişken ismi içerisinde özel karakterler (*,/?=\.-+ gibi) bulunamaz. Boşlukta bir özel karakter olduğundan boşlukta değişken isminde kullanılamaz ama boşluk amacı ile alt çizgi ( _ ) kullanılabilir.
ad soyad –> yanlış      ad_soyad –>doğru

3. Değişken isimleri sayı ile başlayamaz ama sayı ile devam edebilir.
1.yazili –> yanlış        yazili1–>doğru

4. Değişken isimler kullanılan programlama dili için özel anlam ifade eden kelimelerden oluşamaz.
string, double, float, void gibi

Not: Değişken isimlerinde dikkat edilecek bir nokta ise şudur. C# dili büyük küçük harfe duyarlıdır. Eğer bir değişkenin bir harfi bile değiştirilir ve büyütülürse o başka bir değişken olarak kabul edilir. Yani ad ile Ad aynı gibi görünse de c# için farklı değişkenlerdir. Aynı durum kullanacağımız komutlar içinde geçerlidir. Komutlar yazılırken büyük küçük harfe dikkat edilmelidir.

Değişkenler Nasıl Tanımlanır?
Değişkenler tanımlanırken içerisine aktarılacak bilginin özelliğine göre değişkenin tipi belirlenmelidir. Bu durum değişkenin tanımlanmasında önemli yer tutar. Mesela özelliği metin olan bir değişkene sayı aktarmaya çalışırsanız program size tepki verecektir. Bunun tam tersinde yani sayı özelliği olan bir değişkene de metin içeren bilgi aktarmaya kalkarsak yine hata ile karşılaşırız. Bu yüzden değişken türlerini önceden iyi belirlememiz gerekir. Değişken türleri şunlardır;

C# taki adı	CTS Karşılığı	Açıklama	Max ve Min aralık yada değeri
sbyte	System.Byte	8 bit işaretli tamsayı	-128 : 127
short	System.Int16	16 bit işaretli tamsayı	-32.768 : 32.767
int	System.Int32	32 bit işaretli tamsayı	-2.147.483.648 : 2.147.483.647
long	System.Int64	64 bit işaretli tamsayı	-9.223.372.036.854.775.808 : -9.223.372.036.854.775.807
byte	System.Byte	8 bit işaretsiz tamsayı	0 : 255
ushort	System.UInt16	16 bit işaretsiz tamsayı	0 : 65.535
uint	System.UInt32	32 bit işaretsiz tamsayı	0 : 4.294.967.295
ulong	System.UInt64	64 bit işaretsiz tamsayı	0 : 18.446.744.073.709.551.615
float	System.Single	32 bit tek kayan noktalı sayı	+yada – 1,5*10-45 : + ya da – 3,4*1038
double	Sytem.Double	64 bit çift kayan noktalı sayı	+yada – 5*10-324 : + ya da – 1,7*10308
decimal	System.Decimal	128 bit ondalıklı sayı	+yada – 1,5*10-28 : + ya da – 7,9*1028
bool	System.Boolean		true ya da false
char	System.Char	Karakterleri temsil eder	16 Unicode karakterleri

Her değişkenin maksimum ve minimum değerleri vardır. Bu değerlere göre uygun olacak değişken i seçmek programlama açısından önemlidir.

Örneğin girilen notlara göre ortalama bulan bir program yapacağız. Bu durumda tam sayılardan birinin seçilmesi gerekir. Tablodan da anlaşılacağı çok sayıda tam sayı türünde değişken sayısı çoktur. Peki biz hangisini seçeceğiz? Bizim gireceğimiz notlar en fazla 100’dür. Bu durumda büyük sayıları tutan değişken türüne ihtiyacımız yoktur. Tür olarak sbyte yada byte türünden bir değişken belirlememiz uygun olur ama ortalama için virgüllü değerler çıkabileceği için ortalama türünü ise kayan noktalı tür seçeriz. bunda da ortalamamız en fazla 100 olacağına göre en küçük aralığa sahip kayan noktalı türü seçmek ideal olacaktır.

Değişken nasıl tanımlanır?
değişken türü değişken adı; şeklinde tanımlama yapılır.

Tanımlama örnekleri

int sayi;
int numara;
string adres;
char tus;

Burada 4 adet değişken tanımlanmıştır. Bunlardan iki tanesi aynıdır. Eğer aynı özelliğe sahip birden fazla değişkeniniz varsa hepsini aralarına virgül (,) koyarak tek satırda tanımlayabilirsiniz.

int sayi, numara;
string adres;
char tus;

Gördüğünüz gibi çok sayıda aynı tür değişkeni tek bir tür başlangıcında tanımlamamız mümkün.

Değişkenlere Değer Nasıl Aktarılır?
Değişkenlere değer atama operatörü eşittir (=)’dir. Eşittir operatörünün sağ kısmında bulanan değer yada işlem sonucu soldaki değişkene aktarılır.

int sayi;
sayi = 5;

int yani tam sayı türünde ve sayi adında bir değişken tanımladık. Hemen altında ise bu değişkene bir değer atadık. yani değişkenin içinde 5 değeri var. Değişkene değer ataması tanımlama sırasında da atanabilir.

int sayi1 = 5, sayi2 = 3;
string isim = "Mustafa";

sayi1, sayi2 ve isim değişkenlerine tanımlama sırasında değer atadık. Burada dikkat ettiyseniz string yani metin içeren değişkene değer atanırken çift tırnak ( ” ) kullandık. Metin içerikli olan değişkenlere değer atanırken çift tırnak kullanmak zorunludur bu işlemi sayılarda yapamazsınız.

Değişkenlere sadece bu şekilde değer ataması yapmayabilirsiniz. Bir işlemin sonucunu da değişkene atayabilirsiniz. Mesela;

int a,b,c;
a=4; b=6;
c= a+b;

Burada da a ve b değişkenlerine 4 ve 6 değerleri atanmış durumda. c değişkenine ise a ve b değişkenini toplamında çıkan sonuç yani 10 değeri c değişkenini içerisine aktarılır.